Elementy wyposażenia modelu RC – aparatura sterująca

W tej części przewodnika postaram się wyjaśnić co to jest aparatura sterująca?

Aparatura sterująca

Podstawowy zestaw aparatury RC składa się z następujących elementów:

• nadajnika,
• odbiornika,
• mechanizmów wykonawczych,
• pakietu akumulatorków (AKKU) o napięciu 4,8V-6V zasilających odbiornik i serwa,
• wyłącznika zasilania.

W modelach z napędem elektrycznym dochodzi jeszcze regulator obrotów silnika. Najczęściej w takich modelach silnik elektryczny i odbiornik zasilane są z jednego pakietu akumulatorków o napięciu powyżej 6V. Obecnie większość regulatorów wyposażona jest w system BEC. Obniża on napięcie do wartości odpowiedniej dla odbiornika i serw. Jeśli napięcie akumulatora spadnie poniżej tej wartości, inny układ w regulatorze odcina zasilanie silnika. Daje to możliwość bezpiecznego wylądowania bez utraty kontroli nad modelem.

Klasyczny wielokanałowy nadajnik proporcjonalny posiada dwa drążki i kilka przełączników lub suwaków. Drążki służą do poruszania sterami i regulacji obrotów silnika a przełączniki w zależności od potrzeb mogą uruchamiać inne mechaniczne lub elektroniczne elementy modelu jak klapy (powierzchnie sterowe na skrzydłach bliżej kadłuba), podwozie, hamulce aerodynamiczne, świecę dymną itp. Każdy drążek posiada trymery przypisane do obsługiwanych kanałów. Służą one do wprowadzania poprawek w wychyleniach sterów w czasie lotu. Jeżeli w czasie lotu użyjemy trymerów to po wylądowaniu należy sprawdzić i zapisać w jakich położeniach są stery, ponownie ustawić trymery w środkowych położeniach a stery ustawić w identycznych położeniach jak tuż po wylądowaniu.

Podłączenie odbiornika

Odbiornik posiada wejścia na wtyczki serw oraz zasilania najczęściej z wyraźnie zaznaczonym sposobem ich włączenia. Są różne systemy wtyczek ale te najpopularniejsze pasują zamiennie. Wielkość odbiornika dobieramy do wielkości modelu. Duży odbiornik powyżej pięciu kanałów stosujemy do dużych modeli z wieloma czynnościami. Odbiorniki mini i mikro 4-5 kanałowe stosujemy do małych modeli latających bliżej (odbiorniki te mogą mieć mniejszy zasięg ). Podobną zasadę stosujemy do serw. Do dużych modeli potrzebne są większe i silniejsze serwa aby bez wysiłku wychylały duże powierzchnie. W małych modelach nie potrzeba tak silnych serw natomiast liczy się waga. W najmniejszych modelach już kilkanaście gramów ma spore znaczenie. Obecnie jest tak duży wybór aparatur a ich ceny nie są wygórowane, że nie warto kupować nadajnika o mniejszej liczbie kanałów niż pięć. Nie polecam też starszych, używanych nadajników bo ich funkcjonalność może być mocno ograniczona. Proste modele szkolne nie mają dużych wymagań co do nadajnika.

Przydatne są jednak takie funkcje jak: Dual-Rate, Reverse , Exponential i Engine Cut.

• Dual-Rate – to możliwość ograniczenia maksymalnego wychylenia sterów w czasie lotu realizowana przełącznikami a zaprogramowana najczęściej na ziemi. Możemy ustawić sobie maksymalne wychylenie na 100% a po przełączeniu np. na 50% lub inną dowolną wartość w zależności od potrzeb. Ograniczenie wychyleń często pozwala na łatwiejsze panowanie nad modelem w czasie nauki latania.

• Reverse – równie przydatna funkcja. Pozwala na zamontowanie serw w modelu w różnych położeniach i miejscach a następnie ustawienia ich kierunków wychyleń w zależności od potrzeb.

• Exponential – funkcja szczególnie przydatna dla początkujących pilotów zwłaszcza z nawykami z ,,gamepada”. Jedna z jej możliwości pozwala na łagodne wychylenia sterów nawet przy nerwowych ruchach drążkami bliżej ich położenia neutralnego. Zapobiega to po części szarpaniu modelem i gwałtownym przechyłom.