Co to jest RC?

W ostatnim czasie dostajemy wiele e-listów z pytaniami dotyczącymi podstawowych zagadnień z budowy i pilotażu modeli RC. Na rynku i w sieci można spotkać wiele publikacji na ten temat. Okazuje się jednak, że brak jest informacji elementarnych dla ludzi, którzy nie mieli do czynienia do tej pory z żadną formą modelarstwa lotniczego. Problem polega na tym, że terminy i zwroty powszechnie używane w literaturze modelarskiej nie są zrozumiałe dla wszystkich (dotyczy to także moich tekstów na stronie). Czytanie takich artykułów z jednoczesnym wertowaniem słowników może zniechęcić wielu kandydatów do modelarstwa.

Postanowiłem więc zebrać trochę podstawowych wiadomości na temat budowy modeli samolotów i ich pilotażu w jednym miejscu używając jednocześnie jak najbardziej zrozumiałych zwrotów.

Plan zajęć:

1. Co to jest RC?
2. Jak zbudowany jest model?
3. Z czego składa się wyposażenie modelu i jakie potrzebne są akcesoria?
4. Jak odbywa się sterowanie modelem?
5. Rodzaje i przeznaczenie modeli

Co to jest RC

RC czyli Remote Control – jest to zdalne sterowanie modelu. Sterujący trzyma w ręku nadajnik radiowy posiadający dwa manipulatory (zwane dalej drążkami). Wychylanie drążków powoduje wysyłanie odpowiednio uformowanych sygnałów radiowych do odbiornika znajdującego się w modelu. Odbiornik przetwarza te sygnały za pomocą mechanizmów wykonawczych (dalej zwanych serwami) na ruchy mechaniczne służące do wychylania płaszczyzn sterujących.

Każda aparatura pracuje w określonym paśmie częstotliwości i określonym kanale. Dwie aparatury pracujące w tym samym kanale będą się zakłócały powodując niekontrolowane zachowania modeli. Ważne jest, aby wiedzieć w jakim paśmie i w którym kanale pracuje posiadana aparatura. Pasmo widnieje najczęściej na obudowie nadajnika a częstotliwość kanału na tak zwanym kwarcu lub module w. cz. umieszczonym z reguły od spodu nadajnika. Po częstotliwości kwarcu możemy się zorientować jaki posiadamy numer kanału. Odpowiednie tabele są zamieszczone w nr.3-6/2006 Modelarza. Dzięki takiej wiedzy możemy uniknąć zakłóceń od innych aparatur będących na lotnisku.

Są też aparatury pracujące z tak zwaną syntezą częstotliwości. Nie posiadają wymiennego kwarcu. Kanał w nadajniku ustawia się programowo jak inne parametry. Odbiornik sam dostraja się do włączonego nadajnika po wykonaniu odpowiedniej kombinacji przyciśnięć przycisku odbiornika. Elementy takiego systemu mogą pracować również przemiennie czyli nadajnik synteza + odbiornik z kwarcem i nadajnik z kwarcem + odbiornik synteza.

Ostatnio można za przystępną cenę kupić aparaturę najnowszej generacji pracującą w zakresie 2,4GHz (gigahertza). wyjątkowo odporną na zakłócenia. Obecnie typowe aparatury modelarskie mają możliwość sterowania proporcjonalnego. Oznacza to, że kąty wychylenia sterów zależą od kątów wychylania drążków- im bardziej wychylony drążek, tym bardziej wychylony ster. Pozwala to na wyjątkowo precyzyjne sterowanie modelem i płynność lotu dzięki czemu model bardziej przypomina samolot w locie a o to głównie chodzi. Taki też cel zawsze powinien przyświecać nie tylko początkującemu pilotowi modelu. Ekstremalne figury lepiej zostawić na później.

Aparatury używane do modeli samolotów posiadają dwa i więcej kanałów. Każdy kanał steruje oddzielnym serwem czyli oddzielnym sterem. W prostych szybowcach szkolnych wystarczy aparatura dwukanałowa do steru wysokości i steru kierunku lub lotek. Do bardziej złożonych modeli potrzebne minimum trzy lub cztery kanały. Obecnie w modelarstwie używa się wyłącznie aparatur proporcjonalnych. Często padają pytania: jak daleko lub jak wysoko poleci model. Zasięg większości aparatur to 1,5km w powietrzu ale model w zależności od wielkości oddalony o 150-300 m staje się mało widoczny i trudno określić jego pozycję. Więcej przyjemności sprawia oglądanie modelu latającego nisko. Widać wtedy wyraźnie jego sylwetkę, malowanie i szczegóły budowy.